... مشکله دوشدی ایشیم، الله!

وای، وای، نه یامان مشکله دوشدی ایشیم، الله!

فریادیمه یئت کیم، یانیرام آتشه، بالله!

اسلامه خلل قاتمادادیر بیر نئچه بدخواه

ایسترلر اولا بنده لرین طاغی و گمراه

ائتدیم نه یامان عصره تصادف، آمان ای وای

لا حول و لا قوة الا بالله!

مکتب لر آچیب ائیله یین احسانی- دئییرلر

مکتبده قویون «اوستولو»، داسقانی- دئییرلر

پر پوچ ائله یین چوب فلقانی- دئییرلر

دیشره چیخارین حضرت ملانی- دئییرلر

ملا قاوولا، یعنی معلم گله واه!... واه!...

لا حول و لا قوة الا بالله!

من آنلامیرام کیم، نولا معنای معلم

قیرخ- اللی منات پول آلا هر آی معلم

بیر تازه اصوله اولا ایفای معلم

پوللاری آلا، سؤیله یه، اوخفقای معلم

ملا اونا حسرتله چکه کوچه ده آه!...آه!...

لا حول و لا قوة الا بالله!

بیر ایلدی، بیر آز چوخ دا اولور، یوخدی دماغیم

نه چاتیر الیم بیر ایشه، نه گئدیر ایاغیم

هر دن یئنی بیر سوز دانیشیر اوغلان- اوشاغیم

تاققیلدایر، آلله دا شاهیدی، قولاغیم

«پورت آرتور»، حریت، «مانجوریا» قاه- قاه

لا حول و لا قوة الا بالله!

آند اولسون اوتن گونلره، دیوانه اولوبلار

اسلامه ده، ایمانه ده بیگانه اولوبلار

بالله باشیم چیخماییر آیا نه اولوبلار

حریته- مریته مستانه اولوبلار

باه باه... گئنه باه باه... گئنه باه باه... گئنه باه باه

لا حول و لا قوة الا بالله!

آخ، آی کئچن ایللر، نولا بیر ده دولانایدین

تازه گئنه بئش یوز ایل اولونجا دایانایدین

علمی، ادبی، فضلی، کمالاتی دانایدین

ای بیلدیر، اینیش ایل، نولا اودلاره یانایدین!

تا ائیله مه ییدین ده بو غافل لری آگاه!

لا حول و لا قوة الا بالله!

بیلمم نه ایشیم واردی، باشیم هاردا قاریشدی

علم ایله بئله دوشمن اولان قوم باریشدی

تجدید وفابیرله معارفله ساریشدی

راحت یاتا بیلمم، منه غم موری داریشدی

ائتمکمی اولار بیر ده بو اویموشلاری اکراه؟

لا حول و لا قوة الا بالله!

میرزه علی اکبر صابیر

غم یئمه!

ماه کنعانین باتیب، ای پیر کنعان، غم یئمه!

تا گلستانین اولوبدور بیت احزان، غم یئمه!

ای دل محنت زده، اول شاد، لبریز سرور

کسب نامردی قیلار افکار وجدان، غم یئمه!

اولمادی مقصودیمیزجه دور چرخ کج مدار

قالمالی دیر بئیله حالت اوزره دوران پایدار:

قسمتیندیر، ائتگیلن هم روز و شب ناله، زار

ای رعیت، ای فقیر و فعله، دهقان، غم یئمه!

صبح تئزدن دور آیاغا، شامه تک چک زحمتی

گوجلولردن ده ائشیت هر نوع فحش و تهمتی

سن ذلیل اول، عیبی یوخ، قوی گوجلو چکسین لذتی

قوی سنی خوار ائیله سینلر خان و اعیان، غم یئمه!

ایشله قوی قدین بوکولسون، ایشله، آلنین ترله سین!

ایشله، آج قال، آج بهایم تک عیالین چرله سین

ظلمدن فریاد و دادی قوی دیلین ازبرله سین

غارت ائتسین روزینی ملا و بگ، خان غم یئمه!

چک گیلن عمرون چاتینجا، بینوا، آه و فغان

بئیله پنهان سرّیلر اولماز سنه هرگز بیان

ملا نصر الدین، «لسان الغیبه» اولدون ترجمان

روح پاکندیر سنین هر دم ثنا خوان، غم یئمه!

میرزه علی اکبر صابیر

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

اوندا کی اولاد وطن خام ایدی!

اوز حق مشروعینی بیلمزدی ائل

چهره ی حریته گولمزدی ائل

گوزلرینی بیر کره سیلمزدی ائل

غزته یه، ژورناله اییلمزدی ائل

دائم ائشیتدیکلری اوهام ایدی

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

اولکه ده بونجا یوخ ایدی عیب جو

نئیلردیگه گورونوردی نکو

خلق ده دیداریمیزه آرزو

بیزده وارایدی نه گوزل آبرو

حرمتیمیز واجب اسلام ایدی

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

میللته چاتدیقجا غم عیاش ایدیق

حاکمه یار، آمره قارداش ایدیق

قبله ی طاعتگه اوباش ایدیق

هاردا باش اولسایدی اورا باش ایدیق

هر گئجه، هر گون بیزه بایرام ایدی

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

گرچه ریا ایدی بوتون کاریمیز

کاریله برعکس ایدی کرداریمیز

لیک همان وارایدی مقداریمیز

حجت ایدی هر کسه گفتاریمیز

خلقین ایشی بیزلره اکرام ایدی

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

عیبیمیزی چولغالامیشدی عبا

هر نه گلیردی بوشالیردی قابا

کیم نه قانیردی نه دی زهد و ریا

ناخوشه خاک دریمیزدن شفا

صومعه میز کعبه ی احرام ایدی

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

بیزلرایدیق خلقین ایناندیقلاری

پیر هدایت دئیه قاندیقلاری

نور گورولردی قارانلیقلاری

بیزده ایدی جمله قازاندیقلاری

کیم بیزه پول وئرمه سه بدنام ایدی

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

ایندی آداملار دئیه سن جن دیلر

جن نه دی شیطان کیمی بی دیندیلر

لاپ بیزی اوسارلادیلار میندیلر

آی گئچن ایام اولاسان ایندیلر

اوندا کی اولاد وطن خام ایدی

آخ نئجه کئف چکمه لی ایام ایدی!

صابیر

حلوای حریت

نولور شیرین مذاق ائتسه منی حلوای حریت

یئسه م بیر لقمه اوندان، سویله سم اوخقای حریت!

دئه، خئیر اولسون، یوخو گوردوم کی بیر دریا کناریندا

توکوبلر یان با یان، قات- قات، بوتون پای- پای حریت!

ییغیب دا دولدورورلار کیسه- کیسه باغلانیب محکم

اوروللر تلله، داغدان دا آشیب بالای- حریت!

زبس چوخدان بری شوقوندا ایدیم من بو حلوانین

دئدیم، یاران، نولور وئرمز منه بیر پای حریت!

سوزوم خوش گلمه ییب تحویلداره، سویله دی: "گم شو!"

"بدست کوته از نخل مجو خرمای حریت!"

"همی دانی که این دلبر بو گون مخصوص ایران است"

"تو خود نامحرمی بر شاهد زیبای حریت!"

کمال یاس ایله محروم اولوب بیر یاندا اگلشدیم

آلیب بیر کشتیه دولدوردولار تای- تای حریت!

سویستک قیشقیریب، کشتی روان اولدو، باخیردیم من

هله گئتمک ده ایدی زورق دریای حریت!

کی ناگه بیر قارا بایراق آچیلدی در آغاجیندا

یازیلمیش اوندا بیر خط مصیبت زای حریت!

اوخورکن خطی معلوم اولدو کشتی بان غرق اولموش

قالیب دریاده حئیران کشتی دعوای حریت!

خروشان موجلر هر سمتدن یکسر هجوم آور

گوروب امواجی کشتیبان اوجالدی: وای، حریت!

بو سسدن سکسنیب دوردوم، گوتوردوم ساعته باخدیم

هله گوردوم کی شب دیر، سویله دیم: لای- لای حریت!

شعر: میرزا علی اکبر صابیر

میللتده ده بئله بیر غیرت اولورموش

مشروطه چیلر مجبورا حاجی میرزا حسن امام جمعه نی اخراج بلد ائتدیکلرینده امام جمعه نین زبان حالی:

من بیلمز ایدیم بختده بو نکبت اولورموش

عزت دونوب آخیر بئله بیر ذلت اولورموش

چرخین عجبا سیری ده مین بابت اولورموش

میللت آییلیب طالب حریت اولورموش

میللتده ده یاهو! بئله بیر غیرت اولورموش

یالقیز نه دئییم گئتدی منیم میللت الیمدن

توپراق باشیما! چیخدی بوتون عزت الیمدن

تبریزده گر اولموش ایدیم جمعه امامی

گیزلین کی دئییل یاخشی بیلیر مطلبی هامی

پول ایله ساتین آلمیش ایدیم من بو مقامی

اویدورموشودوم کندیمه بالجمله عوامی

عبد ائتمیش ایدیم شهرده هر پخته نی خامی

خود من نه بیلیم صبح دونوب شام اولاجاقمیش

ایراندادا حریت اسلام اولاجاقمیش

تدریجله سالمیشدیم اله بونجا دهاتی

بیر پارچا چورک نوکری ائتمیشدیم ائلاتی

آرتمیش ایدیم مزرعه نی ایلخینی آتی

رنجبر ائیله میشدیم اوزومه چوللی نی تاتی

درکار ایدی خیریمده عمومون حرکاتی

بیردن بیره گئتدی هامی کر و فریم ای وای

چیخدی بوشا ثروت قازانان اللریم ای وای

تبریزده راحت یئییب آسوده دویاردیم

مومنلری هر تهمته اولسئیدی قویاردیم

هر آخماقی خامی قوزی جلدینده سویاردیم

حق سوز دئیه نین جانین آلیب چشمین اویاردیم

نئیله ردیم ائله ردیم نئجه رنگ اولسا بویاردیم

صد حیف گوزل حکم شریعت تلف اولدی

قانون اساسی دا بیر انگل کلف اولدی

بیلمه م آریلار منزیلینه کیم چوپ اوزاتدی

ایللرجه تغافلده یاتان خلقی اویاتدی

فتنه آغاجین اکدی حکومت یاسا باتدی

من هر چه چالیشدیم کی کسه م قول بوداغ آتدی

اهلی غرض اوز ایسته دیگی مطلبه چاتدی

احکام شریعت داهی بیر کار گوره ر می؟

بوندان سورا بیر بوغدانی انبار گوره ر می؟

لال اولسا نولار میرزا جوادین دیلی ای کاش

تا آغزین آچیب ائیله دی هر گیزلی سوزی فاش

بیر یانده ییغیب میرزا حسین باشینه یولداش

جغ- مغ ائدیب آخر باشیما سالدیلار بیر داش

تبریزده تا اولدی برانگیخته پرخاش

ایندی حسب الخواهش اهل حسد اولدیم

بیر دادرسیم اولمادی خارج بلد اولدیم

دیوانه ائدیبدیر منی تبریز خیالی

مجلسده تواضه ده کی نیم خیز خیالی

مطبخ اییی، سفره غمی، دهلیز خیالی

صدری دویونون بوی فرح بیز خیالی

قند آب ایله پر کاسه ی لبریز خیالی

بیرده او گوزل گونلری یارب گوره رم من؟

بو خام خیالی ائدیب آخر اوله رم من

یارب نولا بیرده ائدم اول شهری زیارت

نازیله خرامه گله م آرخامده جماعت

گوردیکده منی یول وئره بو اهل ولایت

تعظیم ائده باش یئندیره قول باغلییا میللت

بیر کیمسه ده بیر سوز دئمه یه اولمایا جرئت

اعیانلاری دیندیرسه م ائده فخر و مباهات

هیهات و هیهات و هیهات و هیهات

گئت یات و گئت یات و گئت یات و گئت یات

شعر: صابیر دن

ستارخان

حال مجذوبیم گوروب قاره دئمه دیوانه دیر

نعره ی شوریده می ظن ائتمه بیر افسانه دیر

شاعر طبعیم دنیز شعر تریم دردانه دیر

بهجتیم، عشقیم، سروریم، وجدیم احرارانه دیر

انجذابیم جرئت مردانه ی مردانه دیر

آفرینیم همت والای ستارخانه دیر

تاکی میللت مجمعین تهراندا ویران ائتدیلر

تورکلر ستارخانیله عهد و پیمان ائتدیلر

ظلم و استبداده قارشی نفرت اعلان ائتدیلر

میللته میللیته جان نقدی قوربان ائتدیلر

آیه ی «ذبح عظیم» اطلاقی اول قوربانه دیر

آفرینیم همت والای ستارخانه دیر

حق مددکار اولدی آذربایجان اتراکینه

آل قاجارین «پروتست» ائتدیلر ضحاکینه

اول شهیدانین سلام اولسون روان پاکینه

کیم توکولموش قانلاری تبریز و تهران خاکینه

اونلارین جنت دئییل دیر منزلی آیا نه دیر؟

آفرینیم همت والای ستارخانه دیر

ایشته ستارخان باخیز بیر نوعی اقدامات ائدوب

بیر وزیر و شاهی یوخ! دونیانی یکسر مات ائدوب

عرض اسلامی، وطن ناموسینی یوز قات ائدوب

حرمت حیثیت میللتین اثبات ائدوب

ایندی دونیانین توجه نقطه سی ایرانه دیر

آفرینیم همت والای ستارخانه دیر

ایشته ستارخان! ایرانی احیا ائیله دی

تورک لوک، ایرانلیلیق تکلیفین ایفا ائیله دی

بیر رشادت، بیر هنر گوستردی دعوا ائیله دی

دولتین بیر عینی نی دونیاده رسوا ائیله دی

قاچمیوب پروانه تک اوتدان دئمه پروانه دیر

آفرینیم همت والای ستارخانه دیر

آفرین تبریزیان ائتدیز عجب عهد و وفا

دوست و دشمن ال چالیب ائیله ر سیزه صد مرحبا

چوخ یاشا دولتلی ستارخان! افندیم چوخ یاشا

جنت اعلاده پیغمبر سیزه ائیله ر دعا

چون بو خدمتلر بوتون اسلامه دیر، انسانه دیر

آفرینیم همت والای ستارخانه دیر

شعر: صابیر دن

مشروطه و اکینجی

اول وقت کی مشروطه خبری ایران کندلی لرینین قولاغینا یئتیشدی، بیر نفر قوجا اکینچی سجده یه ییخیلیب دئدی:

صد شکر کی اولدی نورباران

مشروطه ایله بو خاک ایران

رخنه یئتیشیب بنای ظلمه

یئر قالمادی کدخدای ظلمه

ظلمون، ستمین چیراغی سوندی

ایران یئنه بیر بهشته دوندی

حاکملرین اختیاری بیتدی

دهقانلارین اضطرابی بیتدی

بوندان سونرا رنجبر دویولمز

ناحق یئره بینوا سویولمز

سالماز بیزی ملکدار رنجه

قورماز بیزه بیر داها شکنجه

یازیق بو شعرلری اوخور- اوخوماز ناگاه دیوان مامورلاریندان بیر نفر فراش حاضر اولوب اکینچی نین قوللارینی باغلاییب آت قاباغیندا پیاده اونی اربابین قاپیسینا گتیردی. اربابین گوزلری قیزارمیش الینده بی تعلیمی طیشره چیخیب اکینچی نی گوردوکده دئدی:

ها... اکینچی بیر آی کئچیر کی خرمن

اوتدی نره لرده قالمیسان سن؟!

محصولی بوتون اوزون گوتوردون

اربابه نه پیشکش گتیردین؟!

بوستاندا کی میوه جاتی دردین

آیا دئه گورک بیزه نه وئردین؟

بو باغدا نه آرپا چاتدی سندن

نه لوبیا نخود،نه پاخلا ارزن

لازیم سنه ایندی مین عقوبت

تا عبرت آلا بوتون بو رعیت

بیچاره اکینچی بوینی چیگنینده بوتون بدنی اسه- اسه، قورخا- قورخا باش اندیریب عرض ائتدی:

اللهه قسم کی من فقیرم

کوچ کلفت الینده دستگیرم

اطفال صغیره پاسبانم

آواره ی اکل و شرب و نانم

معلوم جنابینیز دیر ارباب!

بیر ایل قوراق اولدی تاپمادیق آب

اکدیکلریمین تمامی یاندی

فریادلریم گویه دایاندی

واللاه اوزوموزده قالمیشیق آج

بیر پارچا قوری لواشه محتاج

ارباب بو سوزلری اکینچیدن ائشیتدیکجه آغزی کوپرمیش گوزلری حدقه دن چیخمیش بیر حالتده: اوشاقلار، فلقه چوبرق حاضر ائدین! اوت یاندیرین، شیش قیزدیرین دئدی. بو اثناده نیچه نفر ظالیم اللرینده شاللاق بیچاره اکینچی نین آیاقلارینی محکم باغلاییب فلقه یه سالیب دویمه یه باشلادیلار:

ارباب- وور، وور کی گتیرمه ییبدیر آرپا

اکینچی- انسان دوزنمز بو شارپا- شارپا!

ارباب- وور، وور کی بیر آزدا مست کامم

اکینچی- جانیم چیخار وورما بی دوامم

ارباب- وور، وور کی نه یاغ وئریب نه قایماق

اکینچی- وورما دئییل اینکلریم ساغ

ارباب- وور، وور کی بونی قودورتدی مجلس!

اکینچی- وورما منی حاکم ائتدی مفلس!

ارباب- مشروطه بونی خراب ائدیبدیر!

اکینچی- ظولمون منی دلکباب ائدیبدیر!

ارباب- حریت ائدیب بو شومی گمراه!

اکینچی- فریاده یئتیش آماندیر آللاه!

شعر: صابیر دن